NEŞET GÜNAL (1923-2002)
NEŞET GÜNAL (1923-2002)
Kağıt üzeri karışık teknik, 1988 tarihli, imzalı.
17 x 11 cm
Toplumsal gerçekçilik anlayışı içinde gerçekleştirdiği figüratif eserleriyle tanınan sanatçı, Nevşehir Belediyesi’nin bursu ile 1939 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’nin Resim Bölümü’ne girdi. Bir süre Nurullah Berk ve Sabri Berkel’in öğrencisi olduktan sonra Leopold Levy’nin atölyesine geçti. Akademiden 1946 yılında mezun oldu ve o yıl açılan Avrupa sınavını kazandı. Yurtdışına çıkışı gecikince iki yıl Ankara Devlet Tiyatroları’nda dekoratör olarak görev yaptı. 1948 yılında duvar resmi ve fresk öğrenimi için Paris’e giden Neşet Günal, önce Lhote’un, sonra da Léger’in özel atölyesinde çalıştı. 1950 yılında Paris Güzel Sanatlar Yüksekokulu’nda fresk öğrenimi gördü. 1954 senesinde Türkiye’ye dönen sanatçı Güzel Sanatlar Akademisi’ne asistan olarak atandı. 1963 yılında Fransız Hükümeti’nin sanat bursuyla ikinci kez Paris’e giderek bir yıl süreyle Paris Uygulamalı Sanatlar Okulu’nda Vitray ve Goblen resimsel halı tekniklerinde çalışmalar yaptı. Döndüğünde İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ne öğretim görevlisi olarak atandı. Aynı yıl Doçent, 1970 yılında ise Profesör olan Günal, 1975 yılından itibaren beş yıl “Bölüm Başkanlığı” ardından da iki yıl dekan olarak görev yaptığı İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nden 1983’te kendi isteğiyle emekli oldu.
Günal, Fransa’da kaldığı süre içinde, özellikle figürleri işleyiş açısından hocası Léger’den etkilenmiştir. Bu etki, dış çizgi, modelasyon ve el- ayak işçiliğinde belirgindir. Bir süre Léger’in biçimsel anlatım yöntemlerini geleneksel Doğu sanatının özellikleriyle bütünleştirmeye çalışan ressam, özde ve biçimde ise Doğu sanatının üslupçu ve akılcı yanını özümsemiştir. Resimlerinin temel ögesi insandır. Anadolu insanını, onun yaşantısını ve doğayla olan ilişkisini konu almış, bu insanları genellikle sakin, durgun ilişkiler içinde eserlerine yansıtmıştır. 1970’li yıllardan itibaren gerçekleştirdiği kalabalık figürlü kompozisyonlarda da, kişileri belirli eylemler içinde betimleyen düzenlemelerinde de bu durgunluk mevcuttur. Figürlerin yanı sıra arka planda, kaba taş duvarlar veya yıkıntılardan oluşan mimari ögeler kullanılmıştır. Bu yıkıntılar figürlerin yüz ifadeleri ve giysileriyle bütünleşerek resmin etki gücünü daha da arttırmaktadır. Ressam portre gözlemlerinde, özellikle kavruk görünümlü Anadolu insanını realist, fakat belirli bir şemalaştırmayla yansıtmıştır. Figürlerdeki en belirgin iki özellik el ve ayaklar ile giysilerdir. İri ve heykelsi bir plastik anlatımla işlediği eklem yerleri ile bu el ve ayaklar anıtsallık etkisini kuvvetlendirmektedir. Yoksul ve kaba giysiler vücudu sanki bedenin ayrılmaz bir parçasıymış gibi sarmaktadır. Sanatçının en önemli duvar resmi çalışmaları, 1957-58 yıllarında Ankara Hacettepe Hastanesi´ne fresk tekniği ile yaptığı 30 metrekarelik resim (bir yangın sırasında binayla birlikte harap olmuştur) ile İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi´ne aynı teknikle uyguladığı 22 metrekarelik resimdir. Sanatçı ayrıca, 1965 yılında Ajans Türk Matbaası cephesindeki mermer mozaikli 20 metrekarelik beton döküm kabartmayı gerçekleştirmiş, 1967 ve 1968’de İstanbul Operası Duvar Resmi Yarışmaları’nda ödüller kazanmıştır.
1969 yılında 30.Devlet Resim Heykel Sergisi'nde "Kör Hasan'ın Oğlu"adlı çalışmasıyla resim dalında birincilik kazanan sanatçı, 1989 yılında da Sedat Simavi Vakfı Görsel Sanatlar Ödülü’nü almıştır. Neşet Günal’ın resim alanındaki başlıca eserleri arasında, ''Çocuklar'' (1996), ''Korkuluk'' (1989), ''Duvar Dibi'' (1981), ''Toprak Adamı''(1974) ve ''Başakçılar'' (1984) sayılabilir.