52. MÜZAYEDE

HARTMANN SCHEDEL,15.YY ISTANBUL GRAVÜRÜ/KİTAP SAYFASI, 42 x 58 cm

Hartmann Schedel'in (1440-1514) ünlü Liber Cronicarum (Nüremberg Chronicle) adlı eserinin Almanca basımının CXXX. (130) ve CXXIX. (129) sayfaları.
1493 basımı eserin, 130.sayfasında kapsamlı bir Constantinopolis (Istanbul) gravürü ve kentin detaylı tarihçesi yer alıyor. Gravürde, şehir, surların içine aldığı en geniş alandaki önemli yapılarıyla betimlenmiştir. Kent betiminin içinde, ismi yazılarak belirtilen tek yapı Ayasofya'dır. Diğer yapıların bir bölümü konumu ve özellikleri sayesinde saptanabilmektedir: Örneğin, Havariler Kilisesi, Büyük Saray, Boukoleon Sarayı, Tekfur Sarayı, Panaghia Vlaherna Kilisesi, Theodosius Surları üzerindeki Altın Kapı, Ioannes Studios Manastırı Kilisesi, Augustaion'daki Sütun ve Haliç'teki zincirler saptanabilen unsurlardır. Tüm bunlar dikkate alındığında, gravürün kentin Osmanlı tarafından fethedilmeden önceki dönemini yansıttığı anlaşılır. Diğer sayfada ise, metinle bağlantılı olarak, Birinci Nikaia (İznik) Konsilini gösteren gravür; Azize Helena ile Hıristiyan din adamı ve Arianizm öğretisinin kurucusu Arius'un portreleri; sırasıyla Doğu Roma İmparatorları I. (Büyük) Constantinus, II.Constantius, II.Constantinus, Constans'ın portreleri mevcuttur.
42 x 58 cm (kağıt ölçüsü), 23,5 x 52 cm (Constantinopolis gravürü ölçüsü)
*Kitabın yazarı Alman tarihçi, tıp doktoru, haritacı Hartmann Schedel 15.yüzyılın en önemli aydınlarından biridir. Yazmış olduğu Liber Cronicarum, 1493 yılında Latince olarak yayınlanır ve aynı yıl içerisinde Almanca baskısı da yapılır. Bu kitap, matbaanın icaat edildiği 15.yüzyıldaki baskı eserlerin en ünlülerinden biridir. Orijinal adı Liber Cronicarum olan kitap, yazarının adından hareketle Schedelsche Weltkronik veya basıldığı yerden dolayı Nüremberg Chronicle olarak da bilinir. Gravürlerin çizimi ve basımı Michael Wohlgemuth ve Wilhem Pleydenwurff'a aittir. Yayıncı Anton Koberger'dir. Kapsamlı bir dünya tarihi olan bu kitapta, Roma, Kudüs, Floransa, Köln, Nürnberg, Viyana, İstanbul gibi önemli kentlerin yaklaşık iki sayfaya yayılan büyük gravürleri mevcuttur. Müzayedede satışa sunulan bu gravür haricinde, kitapta 249.sayfada İstanbul'un fethinin ve 257.sayfada fetih sonrası kent tarihinin anlatıldığı bölümlerde de küçük birer İstanbul gravürü yer alır.

HARİTA

Map of the Ottoman Empire, Kingdom of Greece, and Russian Provinces of the Black Sea, Çizim: John Dower, harita 1877 tarihli Illustrated London Gazetesi'nde yayınlanmıştır. Çok iyi durumda. Çerçevesiz.
40 x 56 cm