ŞADAN BEZEYİŞ (1926-2017)

 

ŞADAN BEZEYİŞ (1926-2017)
Güneş ve kadın, duralit üzeri yağlıboya, imzalı.
50 x 35 cm

Figür, nesne, ritmik biçim ve uzay bütünlüğünden yola çıkarak gerçekleştirdiği organik bezemesel unsurlar içeren fantastik yapıtlarıyla tanınan sanatçı, Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Resim Bölümü mezunudur (1951). Mezuniyetinden bir yıl sonra, Güzel Sanatlar Akademisi tarafından seçilerek Milli Eğitim Bakanlığı, İTÜ Rektörlüğü ve İtalyan Kültür Ataşeliği ortak kararı ile uzmanlık eğitimi için Roma Güzel Sanatlar Akademisi’ne gönderildi. İyi bir ressam olmak için sadece resim alanında uzmanlaşmanın yeterli olmadığını, heykel sanatı ile mimarlık dilini de özümsemek gerektiğini düşünen Bezeyiş, bu doğrultuda eğitim alarak 1954’te akademinin Mimarlık Sanatları Yüksek Dekorasyon Bölümü’nü bitirdi ve lodevole (üstat) unvanı aldı. Türkiye’ye döndükten sonra, 1956 yılında İTÜ Mimarlık Fakültesi’ne asistan olarak atandı. 1958-1960 yılları arası mesleki çalışmaları ve öğrenimi için yeniden İtalya’ya giden sanatçı, 1960’ta doktora üstü Perfezionamento Akademik Bölümü diploması aldı. Yurda döndükten sonra İTÜ’de öğretim üyesi olarak çalışmalarını sürdürerek plastik sanatlar ve temel tasarım dersleri verdi; ayrıca İTÜ Rektörlüğü Güzel Sanatlar Bölümü Başkanlığı, Sosyal Bilimler Enstitüsü Görsel ve Çevresel Sanatlar Dalı başkanlığı görevlerini üstlendi.

1950’li yıllarda Türk resminde soyutlamaya ilk yönelen ressamlardan biri olan Şadan Bezeyiş’in 80’li ve 90’lı yıllarda ürettiği eserlerde, figüratif ve soyut resim anlayışı arasında oluşturduğu sanatsal serüvenini, bir tercih yapma zorunluluğu duymadan dilediğince bir arada sürdürdüğü görülür.  2000 yılı sonrasında gösterdiği olgunluk döneminde ise ağırlıklı olarak dışavurumcu ve soyut çalışmalara yöneldiği göze çarpar. Sanatçı, hareketli soyut ve gerçeküstücülükten esinlenerek bu kavramları bezemesel unsurlarla zenginleştirmiştir. Mavi tonlu, ışık-deniz görünümleri, ölüdoğalar ve kadın portrelerinin dışında İstanbul’a özgü örgelerle çok figürlü, kalabalık Galata Köprüsü görünümleri ve kırmızı fonlu hareketli at figürleri çalışmıştır.

1973 Devlet Resim ve Heykel Sergisi Başarı Ödülü, 1975 İstanbul Arkeoloji Müzeleri  Açık Hava Sergisi Sanat Ödülü, 1989 Türkiye İş Bankası Sanat Büyük Ödülü’nü alan sanatçı, 1958 yılında Venedik Bienali’nde ve Uluslararası Lugano Yarışması’nda Türkiye’yi temsil etmiş ve birincilik ödülü kazanmıştır. Sanatçının eserleri, 1980 yılında, Insbruck, Londra, Viyana Albertina, Bregenz, Vorarlberk gibi önemli müzeler tarafından satın alınmıştır. 1989 yılında, ‘Kırmızılı Portre’ adlı çalışmasıyla Türkiye İş Bankası Büyük Sanat Ödülü’nü kazanmıştır.